
In Sardigna is sangunaus ddus podeus pretziri in Sardus sardus, Sardus cun su tempus itallianizaus, itallianus furriaus in sardu, itallianus itallianus, ispanniolus, de nascida ebraica. Bieus calincunu esempiu.
Sardus sardus: Cherchi, Dettori, Tanchis, Urgeghe e acciungeus cussus chi benint de su latinu: Bassu, Bonu, Campus.
Sardus itallianizadus: Mutzu = Muzzo, Scanu = Scano, Ziranu = Zirano; cun s’arribu de is piemontesus mesas sangunaus funt stetius, burocratigamenti italianizaus, a is bortas candu si tirat sa leva opuru candu si eniat pigaus a unu postu prubbicu; non mancanta perou sardus chi pentzant essiri sinnali de distintzioni o chi pentzant di essiri prus italianus italianizendi su sangunau insoru.
Atrus funti stetius tramudaus po ignorantzia de sa lingua sarda. In famillia teneus unu esempiu chi dda narat longa.: candu aiaiu miu, de part’ ‘e mamai est andau a fai sa dennuntzia de nascimentu de is fillus, a sa domanda:- Comenti ti naras? Arrespundiat Maxia ma s’ Offitziali de s’istadu tzivili, essendi ignoranti de sa lingua sarda iscrieda Mascia. Unu de is fillus, oficiali de is Carabineris, istracu de biri e de intendi su sangunau su istrupiau, hat fatu causa in tribunali et hat otentu sa sentetzia po essiri torrau su sangunau su a su connotu e aici, oi in campusantu nci funt quatru fradis chi si tzerriant Mascia e unu Maxia.
Itallianus furriaus in sardu; funti de furisteris: cummertziantis, impreaus, sordaus benìus de terra manna e coiaus cun piciocas sardas e innoi abarraus: Peruzzo = Perutzu, Musso = Mussu, Cesaraccio = Cesaracciu.
Itallianus itallianus: anat’ ‘e totus is ligurus chi anti incumentzau giai de s’annu milli a benni in Sardinnia, apoi is pisanus. De is sangunaus itallianus tenint parti manna cussus piemontesus. Candu su Piemonti s’est furriau in Regnu Sardu, cumenti totus is colonizadoris, sa Sardinnia fudi invadia de unu fiotu de impreaus piemontesus po incarrerai, abellu abellu ma a sa sighida, sa piemontesisatzioni de su logu.Continua a leggere →




