Su strexiu de fenu

intreccio cesti
Intreccio di cesti, s'istrexiu 'e fenu.

In bidda mia donnia bagadia, prima de si coiai, si depiat precurai is istrexius: s’istrexiu de terra e s’istrexiu ‘e fenu. Cussu de terra: pratus, pingiadas, cassadoras, sciveddas, si ddu comporànt babai e mamai a pagu a pagu ca su ‘inai fiat a curtzu. Su strexiu ‘e fenu, perou, si ddu depìat fai issa e totu.
Dis, mesis e annus de traballu cun passientzia chi una borta coiada andàt a tapissai is murus de sa dom’e istrexiu o imperaus in is fainas de donnia di.
De s’urtima cida de abrili a sa prima de lamparas s’arregollìat su giuncu, apenas sa tramura chi est posta asuta de s’acutzoni de sa sinniga cumentzat a si sicai. Si fiant is mannugus po totu s’annu, si ponìant a isciutai e s’allogànt in su sostru.
In su mese ‘e argiolas, fata sa messa, unas cantus mànigas si portànt a domu invecis de dd’has treulai. Sa capitza benìat pistada po ndi ‘ogai su ranu e su fenu, cussu puru fatu a mannugus e allogau in logu sciutu e cun pagu luxi.
S’ istadi est arribada e is bagadias cumèntzant su traballu de su strexiu de fenu. Abisongiàt a aprontai su giuncu. Sa sinniga si trocit unu pagu e si spèrrat in duas o prus partis a segundu de su traballu chi si ‘olit fai: grussu o fini. Si smatzant is partis arresighendidas cun s’arresoia e si ponint in dd’una sciveddita di acua po ammoddiai. Su fenu puru bolit aprontau. Si pigat, si truncat in s’urtimu nu, si ndi bogat sa baina e su fenu est prontu.
Serbint pagus ainas: sa scivedda e s’arresoia chi apu giau nau, is ferrisceddus po ispuntai siat su fenu e siat su giuncu e su puntaloru, un’aina a forma de ti cun sa parti de pitzus de linna e sa de basciu de aciaxru chi fait di agu cun su cali fai passai su giuncu. Si manixàt cun sa manu manca.
S’incumentzat sa faina fendi unu tundu piticu de giuncu trotoxau de dexi a dexiottu centimetris de diametru, a segundu su chi si olit fai. S’imperat su giuncu ca su fenu no baliat a du trotoxai istrintu, e sempri faschendiddu cun is tirias de giuncu. Candu su circu est cumpriu si sòrigat cun su fenu, cosendi sempri, cun su puntaloru e su giuncu, a su chi est giai fattu.
Candu s’est lompiu a unu diametru bonu, chi variat segundu sa mannaria de su strexu, est s’ora de ponni s’impanna: unu tundu de arroba chi serbit a tupai su stampu e po mudadura; po cussu si imperant arrobas de catafalùa e de brocau. Un’atera arroba chi s’imperat in su strexu ‘e fenu est su scarlatu, pannu arrubiu biu chi serbit a mudai sa faina e po fai is indrollus, frochixeddus chi mudant s’oru de sa faina.
Su strexu ‘e fenu si dividit in strexu comunu po s’imperu de ‘onnia di cun is fascitus de fenu, de dexi a dexiottu centimetrus e is tirias de giuncu de 2-3 millimetrus e chi pagu bortas est mudau e strexu bonu, strexu de valori imperau po is festas, candu ci fiant istragius di arrespetu, po ponni is durcis ecc. Est prus pagu forti de i cussu de donnia di ma traballau prus a fini cun is fascitus de fenu a diametru prus pagu de seti centimetrus e is tirias de giuncu fintzas a prus pagu de unu millimetru e mudaus a fini.
Totus is fainas si fiant cun su strexu ‘e fenu: palinis de donnia mannaria: po fai sa farra, sterri su spongiau, ponni su trigu sciacuau a isciutai, isciutai is tallarinus e is malloreddus, crobis e crobeddas po donnia imperu fintzas a cussa mannas po binnennai e su cubericubidina po candu proiat.E poi cofinus e cofineddus po allogai cosa.
Oi si ‘oleus biri su strexu ‘e fenu depeus andai a is biddas chi d’ant arregortu in museus e cosa prus bella, ant ‘obertu butegas po imparai a is giovonedda di oi custa arti chi apartenit a sa ziviltadi e a su cunnotu sardu.

Brai Picciau

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato.

Questo sito usa Akismet per ridurre lo spam. Scopri come i tuoi dati vengono elaborati.