Fuedhai in limba doveri de totus is sardus, mannus e piticus

Continuano gli incontri mensili “in Limba” al Circolo dei Sardi di Biella – appuntamento ogni ultimo martedì del mese, alle ore 21 – Atobiu-arrexionara de su mese ‘e laramini 2011 – invito a parlare “la lingua materna” nelle diverse varianti linguistiche regionali locali

Su Redentore
Nuoro, agosto 2004, Su Redentore, abiti tradizionali sardi.

Eusu fatu atobius mera partecipaus, atrus prus pagu, ma no po cussu candu seusu prus pagus no funti bellus, si andaus a castiai beni candu si acuriri a fuedhai totus, sene acarrexiai i boxis, fendi manera de s’intendi a pai, praxinti de prusu puru.
Comenciara a arrexionai Brai Piciau, bibliotecariu de su circulu, est de is socius prus antzianus, e is arregordus du su sciri contai e scriri beni; candu fuedhara Brai ascurtaus cun atentzioni e imparaus unu borigiu de cosas chi meras de nosu no anti conotu.
Custa borta chistionara de su “Strexu De Fenu”, fura s’ammanitzu de sa sposa, po is pobirus fura fintzas totu sa mobilia de sa domu,a totu is maneras.
Brai du apariciara sempri beni scritu puru, aici chini boiri teni su praxeri chi eusu tentu nosu ascurtendi du ligiri prus ainantisi, a pustis de custu scritu.
Faciu sa parti de cordinarori, pregontu a is chi funti a arroliu de sa mesa, si funti prexiaus de is cosas chi feus, si balliri a calincuna cosa e si depeus sighiri; funti totus de s’abbisu ca scieti po su fatu ca po na scantu oras si fuedhara scieti in sardu est unu praxeri mannu, in prusu serbiri po arregordai fuedhus chi de tempusu mera si oberanta pagu o nuda, capitara de imbruconai in calincunu fuedhu chi in cussu momentu stentaus a arregordai e candu torrara a conca si fairi cumprendi ca no seusu perdendi tempus, in prusu c’est sempri de arrexionai de is fuedhus nous chi si depiri aciungi, su sardu est ‘na limba bia, tenniri abbisongiu de essi annoara fatu fatu.
Incoragiu de su giudisciu positivu donau a su chi seusu fendi sigu nendi poita sigundu mimi puru nosi depeus stancai a fuedhai in sardu.
Chi su sardu siara limba minòre in sa penisula bandara beni, ma chi arriscara de essi minòre in Sardinia puru no si depiri acetài.
Su dannu fatu de sa “Lei de Boginu”, chi imponera de fuedhai e scriri in italianu in is documentus uficialis cun s’intendimentu de nci bogai su spagnolu, in una popolatzioni pagu scolarizzara, est stetiu piticu.
Su dannu mannu est stetiu fatu candu s’istrutzioni est bessia obligu, funti arribaus in Sardinia unu borigiu de maistus de iscola continentalis chi su sardu no du bolianta intendi, calincunu ponera dusu in italianu chi intendera chistionendi in sardu prima de intrai o dopu bessiu de iscola, cunsilanta a is babus e mammas a fuedhai in italianu a is pipius ca su sardu struppiara s’italianu, dusus ponenta menti e a tenni pipius chi fuedhanta in italianu fura orgogliu po totu sa familia.
Est bregungia chi ci siara genti nascia, crescia e bivia sempri in Sardinia chi su sardu du cumprendiri, ma no du fuedhara su dannu est partiu de sa scola e de sa scola depiri partiri su rimediu, sa limba sarda depiri essi obbligatoria, depiri tenni pari dignirari tra linguagius sardus diversusu, ma cun s’italianu puru, no bastara s’iniziativa isolara de calincuna scola, passara po folclori.
No est suficienti, ma importanti mera, su traballu de studiosus e scritoris chi batalanta e scrinti in sardu, po du fai cresci abbisungiara de si poni in conca ca su sardu du depeus torrai a fuedhai totus, mannus e piticus, sinuncas su traballu chi fainti issus puru serbiri a pagu.
S’atobiu-arrexionara chi feusu s’urtimu martis de dogna mesi a nosu serbiri po si tenni in esrciziu, po no si scaresci a pagu a pagu sa limba nosta, si rendeus contu ca est unu cuntributu piticu mera, ma non si arrendeus e andaus ainantis.
De parti mia du sciu ca su sardu est diversu de comenti du scriu deu e mindi scusu cun is linguistas.

Salurus a totus,
Pieru Pinna

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato.

Questo sito usa Akismet per ridurre lo spam. Scopri come i tuoi dati vengono elaborati.